Yatırım amacı ile aldığınız bir ev var ve bu evi kiraladınız… Peki, kiraladığınız evinizden elde ettiğiniz gelirin bir bölümünü, kira gelir vergisi olarak devlete vermeniz gerektiğini biliyor musunuz? Şimdi, kira vergisi olarak da bilinen bu vergi türü ile ilgili bilmeniz gereken tüm detayları paylaşalım. Böylece, yıllık giderlerinizi daha sağlıklı bir şekilde hesaplar, masraflarınızı belirler ve karşılaşabileceğiniz kötü sürprizlere karşı hazırlıklı olursunuz.

Kira Gelir Vergisi ile Emlak Vergisi Arasındaki Fark Nedir?

Yazımızın ileriki bölümlerinde bahsedeceğimiz bazı istisnai durumlar dışında, her ev sahibi belirli vergiler ödemek ile yükümlüdür. Kira gelir vergisi, emlak vergisi ve çevre temizlik vergisi bu vergiler arasında yer alır.

Kira gelir vergisi ve emlak vergisi, sıklıkla karıştırılan iki vergi türüdür. Kira gelir vergisini, dairenizi kiraya verdiğiniz durumda ödemeniz gerekir. Gelir Vergisi Kanunu’nun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilen gelirler “gayrimenkul sermaye iradı” olarak ifade edilmekte olup, bu gelirler belirli koşullarda gelir vergisine tabi tutulmaktadır. Kira kazancı da tahsil edildiği ölçüde bu koşullardan biridir.

Emlak vergisi ise 1986 yılından beri ödenmesi zorunlu olan ve gayrimenkulün bulunduğu belediyeye ödenmesi gereken bir vergi türüdür. Fakat her ev sahibi emlak vergisi ödemekle yükümlü değildir. Evi olan fakat geliri olmadığını belgeleyenler, gaziler, şehitlerin çocukları ve dul eşleri, emekliler ve engelli vatandaşlar; 200 metrekareyi geçmemek ve tek konuta sahip olmak şartı ile bağlı bulundukları belediyeye dilekçe ile başvurarak muafiyetten yararlanabilirler.

Kira Gelir Vergisi Beyannamesi Nasıl Verilir?

Kira gelir vergisi, her ay ödenen kira bedelinin, belirlenen sınırları aştığı durumda devlete yapmanız gereken ödemedir. Ödenmesi gereken bedel; kiraya verdiğiniz gayrimenkulün türü (konut/iş yeri), vergi ödenecek yıl ve ev sahibinin özel şartlarına göre değişiklik gösterebilir.

Ev kiralarının elden ödenmesini engellemek ve gelir takibini yapabilmek için 2008 yılı itibari ile kira bedellerinin bankaya ödenmesi zorunlu bir hale gelmişti. Bu sayede sizin, elden bir kira gelir vergisi beyannamesi vermenize gerek kalmadan, banka hesabınıza yatırılan tutarlar Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde görülür.

Kira Gelir Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Bahsettiğimiz gibi kira gelir vergisi tutarının istisna tutarı yıllara göre değişiklik gösterir. Örneğin; 2019 yılında meskenler için 5.400 TL olan bu tutar, 2018 yılında 4.400 TL idi. Peki; istisna tutar, kira gelir vergisi hesaplama konusunda neyi belirler? 2018 yılı üzerinden örnek verecek olursak, kiracınızdan yıllık olarak aldığınız kira bedeli 4.400 TL altında ise bu vergiyi vermenize gerek kalmaz.

Peki, kira gelir vergisi hesaplaması nasıl yapılır? Yine 2018 yılından örnek verecek olursak, hesaplama yapılırken öncelikle yıllık kira gelirinizden istisna tutar olan 4.400 TL düşülür. Sonrasında “götürü gider” ya da “gerçek gider” seçeneklerinden birini tercih edebilirsiniz. Götürü gider, %15 oranında bir indirime imkan verir ve belge gerektirmez. Gerçek gider yöntemini seçenler ise, kiraya verdikleri mesken için yapılan borç ödemelerinin sadece faiz kısmını gider olarak yazabilirler ve sunulan belgelerin 5 yıl boyunca saklanması şarttır.

Kira vergisi hesaplamasını sağlıklı bir şekilde yapmak oldukça önemlidir. En doğru hesaplamayı yapabilmek adına Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “Hazır Beyan” hizmetinden faydalanabilir ya da farklı hesaplama sitelerinden yapmanız gereken ödemeyi görebilirsiniz. 

Kira Gelir Vergisi Muafiyetinden Nasıl Yararlanılır?

Eğer kiraya verdiğiniz bir eviniz varsa ve istisna tutarının üzerinde bir gelire sahipseniz bu durumda götürü gider yöntemi ya da gerçek gider yöntemi arasında bir seçim yapmanız gerekir.

Götürü gider, hiçbir belge ile kanıt sunmaksızın yararlanabileceğiniz bir yöntemdir. Yani gerçek gider yönteminde belirtebileceğiniz harcamalarınız yoksa bu yöntemi tercih edebilir ve bu sayede ödemenizde, yıllık istisna tutar düştükten sonra, %15 oranında indirim yaptırabilirsiniz.

Gerçek gider ise, yapılan harcamalar doğrultusunda indirilebilen tutardır ve indirim için belirli bir oran yoktur. Peki, gerçek gider yöntemi doğrultusunda brüt kira giderinden hangi harcamalarınızı düşebilirsiniz? Şimdi, kira geliri vergisinden düşebileceğiniz başlıca harcamalarınızı sıralayalım.

• Ev sahibi tarafından ödenmiş olan ısıtma, su, aydınlatma ve apartman giderleri
• Taşınmaz için yapılan sigorta giderleri
• Taşınmaz için belediyeye yapılan ödemeler
• Gayrimenkul için yapılan tadilat masrafları
• Ev sahibi kirada oturuyorsa ödediği kiralar ve bu doğrultuda yaptığı harcamalar. Fakat çalışma ya da oturma izni alarak, yılın altı ayından fazla bir süre yurt dışında yaşayanların yabancı ülkelerde ödemiş oldukları kira bedelleri; ülkemizde elde edilen kira gelirinden indirim yapılamaz.

Buna ek olarak bazı mal sahipleri, kira gelirinin görünmemesi ve vergi vermemek için kira bedelini elden alma yoluna gidebilmektedir. Yapılan denetimler ya da ihbarlar sonucunda, konutta ya da iş yerinde bir kiracı olduğu anlaşıldığı takdirde, para cezaları ile karşılaşmak mümkündür.

Kira Gelir Vergisi Ödemesi Nasıl Yapılır?

Kira vergisi ödemeleri, yılın belirlenen aylarında (yılın ilk yarısı ve ikinci yarısı olmak üzere), iki eşit taksitte ödenir. Hangi aylarda ödeme yapılması gerektiği ise her yıl duyurulmaktadır. Peki, kira gelir vergisi ödeme tarihleri belli olduktan sonra ödeme nasıl gerçekleştirilir? sorusunun cevabı olarak pek çok ödeme yöntemi bulunduğunu söyleyebiliriz.

Ödeme dönemlerinde, vergi dairelerine giderek gişelerde kişisel olarak ödemenizi gerçekleştirebilirsiniz. Eğer daha pratik bir yol arıyorsanız Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinden de online vergi ödeme yapabilirsiniz. Üstelik ödemenizi banka kartı veya kredi kartı ile gerçekleştirebilirsiniz.

Kira gelir vergisi alan bankalar listesini kontrol ettikten sonra kira gelir vergisi ödemesini bankaların şubelerine giderek gerçekleştirebilirsiniz.  Ayrıca internet bankacılığı sayesinde, bankaların internet sitelerinden de ödeme yapmanız mümkündür.