Kendi işinizi kurmak istiyorsunuz diyelim ve bunun için bir dükkana ihtiyacınız var. Tahmini geliri ve gideri hesaplamaya başladınız… Peki, kira stopajı da bu yaptığınız tahmini hesaplamaya dahil mi? Kira stopajı, düzenli olarak ödenmesi gereken bir vergi çeşidi. Şimdi, kira stopajı nedir  ve  kira stopajını kimler öder gibi soruların cevaplarını vermeye başlayalım.

Kira Stopajı Nedir?

Kira stopajı, iş yeri olarak kiralanan gayrimenkul için ödenen bir vergi. Yani  kiralık daire  için kira stopajı ödemeye gerek yok ama kiralık iş yeri için bu vergiyi ödemek zorunlu.

Yapılan kira sözleşmelerinin brüt kira ücreti üzerinden imzalanması,  kira stopajı vergisinin de fiyata dahil olmasını sağlar. Diğer bir deyişle bu vergi, brüt ücret üzerinden ödenir. Net kira ücreti üzerinden kira kontratı imzalanırsa da kira stopajının ayrıca hesaplanması gerekir. Herhangi bir karışıklık yaşanmaması için, kira sözleşmesinin üzerinde belirtilen tutarın brüt mü net mi olduğu belirtilmelidir. Hatta hem brüt hem de net kira bedelinin kontratta belirtilmesi daha sağlıklıdır. Sözleşmede bu konuda bir bilgi yer almadığı takdirde, belirtilen tutarın brüt kira bedeli olduğu kabul edilir.

Kira Stopajını Kim Öder?

Bu ödeme, kiracının sorumluluğunda olan bir vergi türüdür. Yani bu vergiyi, dükkanı kiralayan kişi ya da kurum ödemelidir. Vergi Usul Kanununa göre kira stopajı kiracı tarafından ödenmediğinde bu durumdan gayrimenkul sahibi sorumlu olmaz ya da bir yaptırım ile karşı karşıya kalmaz.

Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?

Ödenecek vergi tutarını bilmek ve eğer gayrimenkul sahibinin aklında net bir tutar varsa kira sözleşmesinde brüt tutara yer verebilmek için stopaj nasıl hesaplanır bilmek gerekir.

Hesaplama net ve brüt ücret üzerinden iki şekilde hesaplanabilir. 

Brüt Bedel Üzerinden Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?

Eğer bir kiracıysanız ve dükkân sahibi ile brüt kira bedeli üzerinden anlaştıysanız bu durumda ödeyeceğiniz stopaj tutarını oldukça kolay bir şekilde hesaplayabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken sadece brüt kira bedelinin %20’sini hesaplamanızdır. Çünkü  kira stopajı oranı 2020 yılı için %20’dir.

Örneğin brüt bedeli 3.000 TL olan bir dükkânda kiracısınız diyelim. Ödemeniz gereken kira stopajı 600 TL’dir. Ayrıca brüt bedelden, stopaj tutarını çıkardığınızda ödemeniz gereken kira tutarını da öğrenebilirsiniz. Bu durumda;

3.000 – 600= 2.400 TL, dükkân sahibine kira bedeli olarak ödemeniz gereken tutardır.

Net Bedel Üzerinden Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?

Eğer sözleşmede kira tutarı net bedel üzerinden belirtilmiş ise bu durumda netten brüte kira stopajı hesaplaması  yapmanız gerekir.

Örneğin net bedeli 3.000 TL olan bir dükkânda kiracısınız diyelim. Bu durumda öncelikle net kirayı 0,80’e bölmelisiniz.

3.000 / 0,80= 3.750

Bu aşamadan sonra ödeyeceğiniz tutarı yine brütten kira stopajı hesaplama işlemindeki gibi hesaplayabilirsiniz. 

3.750 x 20= 75.000

75.000 / 100= 750

Bu hesap doğrultusunda ödemeniz gereken stopaj bedeli 750 TL’dir.

Kira Stopajı Ne Zaman Ödenir?

Vergi ödeme dönemleri, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından açıklanır.

Ödemeniz gereken tutarı Vergi Dairesine giderek ya da online olarak  Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesinden, sizden istenen kişisel bilgileri girerek ödeyebilirsiniz.

Kira Stopajı ve Kira Gelir Vergisi Arasındaki Fark Nedir?

Kira stopajı ve  kira gelir vergisi sık sık karıştırılan iki kavramdır. Oysaki iki vergi türü arasında bariz farklılıklar bulunmaktadır. 

• Kira stopajı sadece iş yeri olarak kullanılan gayrimenkuller için geçerlidir. Yani bir konut kiralıyorsanız kira stopajı ödemeniz gerekmez. Kira gelir vergisi ise her türlü gayrimenkulün (ev, iş yeri vb.)  kiraya verilmesi durumunda ödenmesi zorunlu olan vergidir.
• Kira stopajı ödemesi kiracı, kira gelir vergisi ödemesi (ya da bilinen diğer adıyla kira vergisi) gayrimenkul sahibi tarafından yapılır.
• Kira vergisinde istisna tutarı bulunur. Bu tutar her yıl güncellenir. 2019 yılı kira vergisi istisna tutarı 5.400 TL, iş yeri istisna tutarı ise 34.000 TL’’dir. Eğer ev sahibi bu istisna tutarın altında kira geliri elde ediyorsa vergi ödemek zorunda değildir. Kira stopajında ise bu şekilde belirlenmiş bir tutar yoktur.
• Tek evi olanların ve o evde yaşayanların, evlerini kiraya vermedikleri için kira gelir vergisi ödemeleri gerekmez.

Kira Stopaj Listesi Nedir? Neden Gereklidir?

Kira geliri vergisinin, istisna tutarı geçtikten sonra ödendiğinden bahsetmiştik. Eğer gayrimenkulünüzü iş yeri olarak kiraladıysanız ve kira geliri, bu istisna tutarı geçmiyorsa bir  kira stopaj dökümü  düzenleyip kiracınızın ödediği stopaj bedelini hesabınıza geçirebilirsiniz. Kira stopaj listesi; iş yeri adresi, vergi dairesi numarası, kira tutarı, stopaj bedeli gibi oldukça basit bilgiler doğrultusunda doldurulur. Bu listeleri internet üzerinden hazır bir şekilde bulabilirsiniz.