Ev sahibi olarak birçok risk alıyorsunuz ancak gösterdiğiniz bu çaba ‘rüyanlarınızdaki kiracıyı’ bulmak için yeterli olmayabilir. Kiracınızın yalnızca finansal profili değil, yaşam tarzı ve kiralama geçmişi de sizin için uygun olup olmadığından emin olmak için dikkate almanız gereken temel faktörlerdendir. Kiralık dairenizi yeni bir kiracıyla paylaşmadan önce bazı önemli soruları kendisine sormanız gerekebilir.
Potansiyel Kiracınız Nasıl Bir Arka Plana Sahip?
Bu sorunun net cevaplarına erişmek için yeni kiracı adayınıza aşağıdaki soruları yöneltebilirsiniz:
- Dairenizi hangi bölgede / mahallede kiralıyorsunuz?
- Ne tür bir daire kiralıyorsunuz? 1+1 mi stüdyo mu yoksa daha mı büyük?
- Kiraladığınız dairede ne kadar süreyle oturdunuz?
- Değişken ya da karşılaştırılabilir kira oranlarına sahip bir bölgeden mi geliyorsunuz?
- An itibariyle ne kadar kira ödüyorsunuz?
- Kira sözleşmenizi neden sonlandırmak istiyorsunuz?
İstanbul’da, lokasyon ve fiyat değişimi, kiracıların mevcut dairelerini bırakmalarında büyük rol oynuyor. Bu önemli faktörleri anlamak, kiracınızla kuracağınız iletişimin ne düzeyde ilerleyeceğini anlamanızı sağlar. Bu sorular aynı zamanda niteliksiz ya da diğer bir deyişle size uygun olmayan kiracıları elemenize yardımcı olacak. Mevcut dairelerinden hangi sebeplerle ayrıldıklarını iyice anlamak ve bu sebebin ikna edici olması temel hedefiniz olmalı.
Potansiyel Kiracınızın Profili Nasıl?
Şimdi sıra geldi kiracınızın profilini ve yakın gelecek planlarını anlamak üzere sorabileceğiniz kilit sorulara:
- Hangi tarihte taşınmayı düşünüyorsunuz?
- Bir ev arkadaşınız var mı ya da ev arkadaşı almayı planlıyor musunuz?
- Siz ya da potansiyel ev arkadaşı ne iş yapıyor/nasıl geçiniyorlar?
- Mevcut işinizi ne kadar zamandır yapıyorsunuz?
Şehir merkezinde kiralık lüks apartman dairesi arayan kiracılar büyük olasılıkla sabit ve yüksek gelire sahip profilde kiracılardır. Kiracınızın genel yaşam tarzı, dairenize nasıl bakacağı konusunda büyük ipuçları sunar. Ebeveynlerinin kefil olduğu bir öğrenciye kiralama yapmak ile belirli bir kariyere sahip bir kiracı arasındaki farkları göz önünde bulundurmanız gerekir. Her ikisi de kirayı sorunsuzca ödeyebilir ancak her iki profil için apartman dairenizin aşınma ve yıpranma süresi büyük ölçüde farklılık gösterebilir.
Apartman dairenizde kaç kişi yaşacağını net olarak bilmelisiniz.
Detayları Öğrenin
Kiracınızın ana profilini çıkarttıktan sonra sıra küçük ancak önemli detaylara geliyor:
Kiracınız;
- Sigara içiyor mu?
- Herhangi bir hayvan besliyor mu? Beslemeyi düşünüyor mu?
- Evini sık sık ziyarete gelen ve uzun süre kalan misafirleri oluyor mu?
- Daireye kendisi haricinde nişanlısı, sevgilisi ya da herhangi bir akrabasının taşınma ihtimali bulunuyor mu?
Dairenizi kiralarken kişisel sorular sormak sınırları ihlal ettiğiniz anlamına gelmez. Kiracınızın yaşam tarzı ve gelecek planları hakkında herhangi bir şey sormaktan çekinmeyin. Sahibi olarak, lüks apartman dairenizin kalitesini ve değerini korumak için bu detayları öğrenmeniz şarttır.
Ev sahibi olarak; kiracınıza, Airbnb vb. kısa dönem kiralama seçenekleriyle ilgili kurallarınızı çok net şekilde dile getirmeniz gerekir. Aynı şekilde; eve yapılacak sık ziyaretler, akrabaların ya da harici kişilerin konaklamalarıyla ilgili beklentilerinize yönelik kiracınıza olabildiğince açık davranmaya özen gösterin. Özellikle lüks apartman daireleri ve rezidans dairelerde bu tip harici kullanımların sıklığı ve kapsamını net bir biçimde öğrenmek ev sahibi açısından son derece önemlidir. Ev sahibi olmanıza rağmen, dairenizde gerçekleşen farklı durumlarla ilgili yasal anlamda sıkıntı çekebilirsiniz.
Kiracınızın evlenmesi ya da hane halkının sayısındaki artış, dairenizle ilgili bazı temel kuralların ve dairenizin maliyetiyle ilgili değişimi beraberinde getirir. Ev sahipleri, uzun dönem kiralamalar için hazırladıkları kira sözleşmelerinde bu tip durumlara karşı açık maddeler bulundurmalıdır. Bu maddeleri şekillendirirken mutlaka kiracınızla yakın temas halinde olmalı ve yakın geleceğe dair planlarını öğrenmeniz gerekir.
Zorlu Sorular
Kiracınız hakkında öğrenmeniz gereken, görece ‘zorlu’ sorular da bulunmakta. Mesela;
- Daha önce cezaevine girdiniz mi?
- Sicil sorgulamanız temiz mi?
- Hiç iflas ettiniz mi?
- Mevcut ev sahibiniz hakkınızda olumlu geri dönüş verir mi? Ev aradığınızdan haberleri var mı?
Her ne kadar bu ve benzeri sorular, potansiyel kiracınıza yöneltmek için fazla zorlu görünse de bu tip problemleri hiç yaşamamız bir kiracı için cevaplaması son derece kolaydır. Umarız verdiği yanıtlar; Hayır, hayır, hayır ve evet olacaktır.
Finansal problemler, düşük kredi notu ve sicile yönelik negatif dönüşler almak, ev sahibi olarak kırmızı bayrağı çekmenize yeter de artar bile. Kira sözleşmenizi kiminle ‘imzalamayacağınızı’ belirlemek adına, bu sorular son derece kritiktir. Eğer geçmişteki sorunların gelecekte de sorun yaratacağını düşünüyorsanız, ilgili adayı eleyip yeni bir kiracı arayışına girmeniz gerektiği anlamına gelir.
Biraz da Para Konuşsun
Kiracınızın profiline ikna oldunuz ve sicilinde herhangi bir problem bulunmadığından eminsiniz. Sıra geldi, kendinizi finansal anlamda garanti altına almaya. Kiracınıza sorabileceğiniz bazı sorular:
- Kiranın 3-4 katı düzenli geliriniz var mı?
- Kefiliniz var mı?
- Depozitoyu ödeyecek bütçeniz var mı?
Kiracıların bütçe planında en önemli ve geniş tutulan kalem ev kirasıdır. Eğer kiracı seçiciyse ve kafasında ‘ortalamanın üstünde’ ya da ‘lüks apartman dairesi’ kiralama fikri varsa, işin finansal kısmı en son düşüneceği madde olur. Bununla birlikte, kiracılar yüksek meblağlı ödemelere karşılık olarak mutlak güven talep ederler. Daha düşük gelirli kiracılar için, kira bedeli aylık gelirlerinin 5-6 katına denk gelirken daha yüksek gelire sahip olanlar için bu oran düşecektir. Aynı oranı, İstanbul içerisinde farklı semtler arasında karşılaştırdığınızda değerler değişkenlik gösterecektir. Bu nedenle, kira eşiğini belirlemeden önce, kiracınızın geliri kadar bölgenin rant potansiyelini de göz önüne almalısınız. Bölgedeki yaşam şartları, ulaşım, sosyal imkanlar ve teknolojik alt yapı, kiracınıza sunacağınız bedelin garantörü olacaktır. Kiracınızdan finansal geliriyle ilgili bilgi almak oldukça standart bir prosedür olsa da kiraladığınız dairenin lüks standartlara sahip olması halinde bu prosedürlere birkaç ekleme yapmanız gerekebilir.
Kiracınızın finansal durumuyla ilgili net bilgi almak, ev kiralama süreçlerinde esastır.
Diğer Olanları Netleştirin
Sizin ihtiyaçlarınız kadar, kiracınızın ihtiyaçları da kiralama sürecinin olumlu sonuçlanması için büyük önem taşır. O nedenle, kiracınıza, onun yaşam tarzını anlamak ve beklediği olanakları netleştirmek adına aşağıdaki soruları yöneltebilirsiniz:
- İnternet kullanım durumu ve beklentileri neler?
- Spor salonuna gidiyor mu? Bu onun için temel bir ihtiyaç mı?
- Ek depolama alanlarına ihtiyaç duyacak mı? (Kiler, depo, çatı katı vb.)
- Evinde ya da yakınlarda açık/kapalı otopark ihtiyacı bulunuyor mu?
- Kuru temizleme, ev temizliği vb. ek hizmetleri sıklıkla kullanıyor mu?
Bu sorular, kiracınızı kontrat imzalamaya ikna etmek için fazlasıyla ‘yönlendiriyormuşsunuz’ gibi gözükse de aynı zamanda onun gerçek ihtiyaçlarını anlamak ve bu ihtiyaçları sağlamak adına büyük önem taşır. İnternet servisi bina tarafından karşılanabilir ancak daha detaylı ihtiyaçlar için ev sahibi olarak sizin adım atmanız gerekebilir. Bu nedenle detaylara inmekte fayda var!
Binanız otopark ve depo gibi olanaklar sağlıyorsa, kiracınızın bu hizmetlerden yararlanıp yararlanmayacağını kontrol edin. Kiracıların sizin için uygun olup olmayacağını anlamanın yanı sıra bu sorular sunduğunuz hizmetleri belirlemek ve alacağınız meblağı ‘sonuna kadar hak etmek’ için size destek olacak.
Tüm bunlarla uğraşmak zorlu geliyorsa; Blueground ile çalışarak potansiyel kiracılarınızı özenle seçebilir ve kira sözleşmesi gibi süreçleri tamamen bize devredebilirsiniz. Böylece uzun dönem kiralamalar için en uygun kiracıyı bulabilir ve evinizle ilgili tüm sorunlarınızda kendinizi güvende hissedebilirsiniz. Çünkü Blueground ile kiracınız olsa da olmasa da kiranız ödenir!
Ev sahibi blogumuz, Blueground'un ev sahipleri için oluşturduğu bir bilgi edinme platformudur.
Özenle hazırladığımız içeriğimizde daire kiralama, dekorasyon, bakım ve onarım, daire yönetimi ve güncel emlak regülasyonları konularında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
